رأی دیوان عدالت در خصوص ابطال نظریه‌های مالیاتی به درخواست سازمان نظام مهندسی
دیوان عدالت اداری در رأی شماره ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۲۴۹۹۷۷۲ مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۱۸، به شکایت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با وکالت محمد صالحی‌نژاد پرداخته و درخواست این سازمان برای ابطال نظریه‌های مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی را بررسی کرده است. موضوع شکایت مربوط به ابطال نظریه‌های مالیاتی به شماره ۱۱۳۲۱/۲۳۲/ص مورخ 1402/07/01 و ۱۷۰۱۶/۲۳۲/ص مورخ 1398/10/01 بوده که تغییری در وضعیت حقوقی سازمان ایجاد نکرده‌اند.
در این بررسی، هیأت تخصصی مالیاتی و بانکی دیوان عدالت اداری ضمن رسیدگی به اعتراضات سازمان، تصمیم بر رد درخواست ابطال نظریه‌های موردنظر گرفت. براساس این رأی، با توجه به اینکه بخشنامه‌های مورد شکایت (نظریه شماره ۱۱۳۲۱/۲۳۲/ص مورخ ۱۴۰۲/۷/۱ و شماره ۱۷۰۱۶/۲۳۲/ص مورخ ۱۳۹۸/۱0/۱) که از سوی دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیات خطاب به سازمان نظام مهندسی صادر شده‌اند، درصدد تفکیک موضوعات مالیاتی هستند، این نظریه بیان می‌کند که مواردی نظیر «حق عضویت»، «عرضه نشریات»، «سود سپرده‌های بانکی» و موارد مشابه، مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند.
با این حال، آنچه تحت عنوان وجوه دریافتی در قالب بخشی از خدمات ارائه‌شده توسط سازمان نظام مهندسی از بابت ارجاع کار به مهندسین ناظر دریافت می‌شود، با «حق عضویت» که ماهیتی ثابت دارد و فاقد وصف ارائه خدمت است، متفاوت بوده و باید مشمول مالیات بر ارزش افزوده تلقی شود. از این منظر، مبالغ دریافتی در قالب ارائه خدمات به مهندسین ناظر (که متناسب با میزان حق‌الزحمه مهندس متغیر است)، به عنوان ارائه خدمت در مقابل دریافت وجه محسوب شده و مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌گردد. بر همین اساس، هیأت معتقد است که میان «حق عضویت» و «وجوه دریافتی بابت خدمات ارائه‌شده» باید تفکیک قائل شد، بنابراین:
1. حق عضویت مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیست.
2. درآمد حاصل از ارائه خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده است.
با این تفسیر، هیأت اعلام کرد که بخشنامه‌های صادره هیچ مغایرتی با قوانین جاری نداشته‌اند و بر اساس بند «ب» ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری، رأی به رد شکایت صادر می‌گردد.
