یکی از اقدامات سازمان امور مالیاتی در سالهای اخیر، ساماندهی دستگاههای کارتخوان است. بر اساس قوانین جدید، همه پذیرندگان دستگاه کارتخوان و درگاه پرداخت بانکی موظف به ثبت نام و ارائه کد رهگیری مالیاتی به بانک صادرکننده درگاه پرداخت یا دستگاه کارتخوان هستند که این امر لزوم آموزش مالیات کارتخوان را آشکار می‌کند.
طبق مقررات، دارندگان دستگاههای کارتخوان باید نسبت به ثبت نام در سایت سازمان امور مالیاتی و دریافت کد مالیاتی آن، اقدام کنند. در غیر اینصورت، جرایمی سنگین گریبان‌گیر آنها خواهد شد.
بررسی تراکنشهای بانکی، اظهارنامه مودیان، دارایی‌های شخص، گزارشات فصلی ارسالی طرف معامله و میزان هزینه‌های فرد در کنار هم، تبدیل به یک بانک اطلاعاتی میشود. این موضوع می‌تواند به سازمان امور مالیاتی کمک کند تا میزان درآمدهای افراد را مشخص کرده و در تشخیص مالیات، دقیقتر عمل کند.
با توجه به ابهامات موجود برای حسابداران و مدیران مالی و صاحبان کسب و کار، در این مقاله به شفاف کردن موضوع و آموزش مالیات کارتخوان، می‌پردازیم.
فهرست مطالب:
- مالیات دستگاه کارتخوان
- آموزش محاسبه مالیات کارتخوان
- روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان قانونمند
- روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان سهل انگار
- جرایم عدم ثبت نام کارتخوان در نظام مالیاتی
- تشکیل پرونده مالیاتی برای کارتخوان
- آموزش مراحل ثبت کارتخوان در سامانه امور مالیاتی
- آموزش مراحل ثبت کارتخوان برای مودیان دارای پرونده مالیاتی
- آموزش مراحل ثبت کارتخوان برای مودیان فاقد پرونده مالیاتی
- کد مالیاتی دستگاه کارتخوان چیست؟
- سخن پایانی
مالیات دستگاه کارتخوان
همانطور که در «دوره سیرتاپیاز مالیات» ذکر شده است، قانونی به عنوان مالیات دستگاه کارتخوان، وجود ندارد و استفاده از دستگاه کارتخوان به تنهایی مشمول پرداخت هیچگونه مالیاتی نیست. اما سازمان امور مالیاتی همه دارندگان دستگاههای کارتخوان (سیار و غیرسیار) و صاحبان درگاه‌های پرداخت بانکی را به ثبت این دستگاه‌ها در سامانه این سازمان، به آدرس my.tax.gov.ir مکلف می‌کند و می‌تواند معیاری برای کمک به برآورد میزان فروش مودی دارد.
در طرح ثبت نام دستگاههای کارتخوان، مهم اطلاعات حساب بانکی مودی است. دستگاه کارتخوان تنها یک ابزار پرداخت محسوب میشود که به یک حساب بانکی متصل است و سازمان امور مالیاتی، آن حساب را بررسی می‌کند.
البته در قانون بودجه سال 1400 مقرر شد ورودی‌ها به حساب دستگاه پوز بانکی و درگاه‌ها و ابزارهای پرداخت بانکی به صورت پیش فرض تحت عنوان فروش مودی تلقی می‌گردد مگر آنکه غیردرآمدی بودن آن توسط مودی اثبات گردد.
دستگاه کارتخوان وسیله ای است که در کنار سایر اسناد و مدارک مودی، برای رسیدگی به حساب‌ها و تشخیص درآمد مودی، به سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند. پس از ثبت نام در سامانه، به دارنده دستگاه کارتخوان (POS)، به عنوان یک شخص صاحب کسب و کار، یک کد رهگیری پیش ثبت نام مالیاتی اختصاص مییابد.
بدین وسیله امکان دسترسی و رصد همه تراکنشهای بانکی دستگاه کارتخوان مربوطه، با کمک کد مالیاتی یکتای دریافتی برای دستگاه کارتخوان ثبتی در سامانه، برای بانک مرکزی امکانپذیر میشود.
بر اساس آنچه ذکر شد، مالیات دستگاههای کارتخوان در حقیقت مالیاتی است که به درآمدهای حاصل از تراکنشهای واریزی دستگاه کارتخوان تعلق می‌گیرد. آموزش مالیات کارتخوان، بخشی از آموزش مالیات بر درآمد و آگاهی نسبت به جرایم عدم ثبت نام دستگاه در سامانه سازمان امور مالیاتی است.
آموزش محاسبه مالیات کارتخوان
سازمان امور مالیاتی، مالیات کارتخوان ها را طبق اقدامات مودیان، به دو شکل زیر محاسبه می‌کند:
روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان قانونمند
روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان قانونمند، یعنی افرادی که صاحب شغل هستند و دستگاه کارتخوان دارند و نسبت به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی و ثبت کارتخوان خود اقدام کرده اند، بدین گونه است که؛ مالیات آنها همانند مالیات مشاغل محاسبه میشود.
با توجه به گروه بندی سه‌گانه مالیاتی، اشخاص حقیقی باید طبق ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم از 15 تا ۲۵ درصد از سود سالانه خود را به عنوان مالیات بر درآمد مشاغل پرداخت کنند. اطلاعات استخراجی از کارتخوان فقط برای بررسی صحت اطلاعات اظهاری توسط مودیان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این افراد فقط مالیات شغل خود را پرداخت می‌کنند.
بر اساس آنچه ذکر شد، نرخ مالیات درآمدهای حاصل از کارتخوان و سایر منابع درآمدی برای این دسته از مودیان، بر اساس شخصیت حقیقی یا حقوقی آنها به نرخ ماده 131 و ماده 105 قانون مالیات های مستقیم تعیین میشود. (حداکثر 25% از سود فعالیت)
پس مالیات دستگاه کارتخوان برای این افراد موضوعیتی ندارد و لزومی به پرداخت مالیات جداگانه برای دستگاه کارتخوان خود ندارند. مگر این که اطلاعات به دست آمده از تراکنشهای کارتخوان، مغایر با گزارشات مالیاتی آنها باشد.
بنابراین:
- روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان قانونمند حقیقی: همانند مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بر اساس گروه بندی شغلی آنان و متناسب با نرخ مالیاتی ماده 131 قانون مالیات های مستقیم محاسبه و مطالبه میشود.
- روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان قانونمند حقوقی: همانند مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی بر اساس ماده 105 قانون مالیات های مستقیم و با نرخ 25% محاسبه و مطالبه میشود.
روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان متخلف
روش محاسبه مالیات کارتخوان برای مودیان متخلف از قانون، یعنی افرادی که از دستگاههای کارتخوان برای مشاغل شان استفاده می‌کنند، اما نسبت به انجام ثبت نام در سامانه مذکور، اقدامی نکرده اند به این صورت است که باید مالیات دستگاه کارتخوان را هم علاوه بر مالیاتی که برای مشاغل شان پرداخت می‌کنند، به صورت جرایم ابلاغی در قانون، بپردازند.
مالیات این مودیان به دلیل عدم توجه به قانون، به عنوان جریمه مالیاتی برای آنها در نظر گرفته میشود. آموزش مالیات کارتخوان برای این مودیان در حقیقت، آموزش محاسبه جرایم مذکور در قانون است. چون کلیه تراکنشهای دستگاه کارتخوان، به صورت پیش فرض درآمد محسوب میشود و این مودیان علاوه بر پرداخت مالیات بر درآمد، مشمول جرایم و محرومیت‌های زیر خواهند بود:
- عدم استفاده از معافیت‌های مالیاتی موجود در قانون از جمله معافیت سالانه مشاغل ماده 101 قانون مالیات مستقیم
- پرداخت جریمه غیرقابل بخشودگی معادل 30% مالیات متعلق، به عنوان جریمه کتمان درآمد
- جریمه تاخیر در پرداخت مالیات، معادل 2.5% مالیات متعلق به ازای هر ماه
- سایر جرائم مربوط بر اساس عدم انجام تکالیف مالیاتی طبق سایر مقررات قانون مالیات‌های مستقیم
پس صاحبان این دستگاه ها، لازم است ثبت نام خود را در سامانه انجام دهند تا مشمول پرداخت مالیات بیشتر بعنوان جریمه مالیاتی نشوند. آنها از سویی باید مالیات کلیه تراکنشهای متعلق به دستگاه کارتخوان خود را پرداخت نمایند. از سوی دیگر مشمول پرداخت جرائم متعلقه مانند جریمه کتمان درآمد خواهند بود.
جرایم عدم ثبت نام کارتخوان در نظام مالیاتی
آنچه در ذهن مردم به عنوان مالیات کارتخوان می‌آید، در واقع همان جریمه کتمان درآمد حاصل از عدم ثبت دستگاه کارتخوان است. با آموزش مالیات به شیوه صحیح، این امر قابل پیشگیری است.
شرط استفاده از کارتخوان بدون جریمه مالیاتی، ثبت نام دستگاه کارتخوان در سامانه امور مالیاتی و اتصال آن به کسب و کار مورد نظر می‌باشد. این امر باعث پیشگیری از جریمه های مرتبط میشود. در نتیجه مودی هیچ مالیاتی بیش از مالیات بر درآمد خود، پرداخت نخواهد کرد. بر اساس آنچه گفته شد، جرایم عدم ثبت نام کارتخوان در نظام مالیاتی، به شرح زیر است:
- سازمان امور مالیاتی، تمام تراکنشهای اعلامی بانک مرکزی برای دستگاه کارتخوان را درآمد شناسایی می‌کند. سپس نسبت به دریافت مالیات تراکنش های بانکی در قالب مالیات بر درآمد، اقدام می‌کند.
- عدم استفاده از معافیت‌های در نظر گرفته شده در قانون
- پرداخت جریمه غیرقابل بخشودگی معادل 30% مالیات متعلق به عنوان جریمه کتمان درآمد
- جریمه تاخیر در پرداخت مالیات، معادل 2.5% مالیات متعلق به ازای هر ماه
- سایر جرائم تعلق گرفته بر اساس عدم انجام تکالیف مالیاتی
تشکیل پرونده مالیاتی برای کارتخوان
تشکیل پرونده مالیاتی دستگاه کارتخوان به عنوان عملیات ثبت دستگاه کارتخوان در سامانه سازمان مالیاتی شناخته میشود. با ثبت کارتخوان در سامانه سازمان امور مالیاتی و دریافت کد رهگیری پیش ثبت نام مالیاتی کارتخوان، پرونده مالیاتی دستگاه تشکیل میشود. سپس مودی موظف است تکالیف مالیات قانونی خود از جمله ارسال اظهارنامه مالیاتی را انجام دهد.
به این ترتیب، کلیه اطلاعات مربوط به تراکنشهای بانکی دستگاه کارتخوان، به پرونده مالیاتی مودی متصل میشود. در این صورت سازمان امور مالیاتی می‌تواند با کمک اطلاعات به دست آمده از دستگاه کارتخوان مودی، به بررسی درستی اظهارات او در اظهارنامه مالیاتی در مورد درآمد کسب شده و اظهار شده وی بپردازد.
لازم به تکرار این نکته است که با تشکیل پرونده مالیاتی کارتخوان، مالیات بیشتری از مودی دریافت نمی‌شود. تنها هدف آن، شفاف سازی درآمدهای شغلی افراد در سازمان امور مالیاتی و اتصال کلیه حساب‌های درآمدی یک فرد با پرونده مالیاتی او و جلوگیری از فرار مالیاتی و شفاف سازی اقتصادی می‌باشد.
آموزش مراحل ثبت کارتخوان در سامانه امور مالیاتی
ثبت دستگاه کارتخوان در سامانه سازمان امور مالیاتی با توجه به جرایم مصوب و عواقب عدم ثبت نام کارتخوان ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اینکه صاحب دستگاه کارتخوان یا پوز بانکی یا درگاه پرداخت بانکی، دارای پرونده مالیاتی هست یا اینکه هنوز برای تشکیل آن اقدام نکرده است، می‌توان آموزش مراحل ثبت کارتخوان در سامانه امور مالیاتی را به دو شکل زیر، بیان کرد:
آموزش مراحل ثبت کارتخوان برای مودیان دارای پرونده مالیاتی
مودیانی که در سامانه مالیاتی ثبت نام کرده اند و دارای پرونده مالیاتی هستند، برای ثبت دستگاه کارتخوان جدید خود باید مراحل زیر را انجام دهند:
- ورود به سامانه سازمان مالیاتی به آدرس www.my.tax.gov.ir
- ورود به بخش ثبت نام الکترونیک (با داشتن اطلاعات کاربری)
- ورود به پورتال خدمات جامع الکترونیکی مالیاتی
- تعیین تکلیف دستگاه جدید و الصاق آن به پرونده مالیاتی
اگر اطلاعات دستگاه جدید در سامانه موجود باشد، باید به بررسی صحت اطلاعات و انجام اصلاحات در صورت نیاز اقدام شود و آن را به کسب و کار مورد نظر متصل کرد.
در صورتی که اطلاعات دستگاه جدید در سامانه وجود نداشت، باید دستگاه جدید و کلیه حساب‌های متصل به آن را ضمن هماهنگی با شرکت خدمات دهنده دستگاه کارتخوان، در سامانه تعریف کرد. در نهایت باید آن را به کسب و کار و پرونده مالیاتی مورد نظر متصل کرد.
آموزش مراحل ثبت کارتخوان برای مودیان فاقد پرونده مالیاتی
- ورود به سامانه سازمان مالیاتی به آدرس www.tax.gov.ir
- ورود به بخش پیش ثبت نام و ثبت نام الکترونیک
- آشنایی با فرآیند ثبت نام و اقدامات قبل از آن
- ورود به سامانه پیش ثبت نام و ثبت نام
- ورود به ثبت نام
- انتخاب گزینه پیش ثبت نام جدید
- تکمیل اطلاعات فردی جهت انجام ثبت نام
- ثبت نام دستگاه کارتخوان
با طی کردن مراحل بالا، جریمه یا مالیات اضافی برای مودی درنظر گرفته نمی‌شود. همچنین یک کد مالیاتی صادر میشود که بررسی تراکنش های مربوط به کارتخوان ثبت نامی در سازمان امور مالیاتی، با استفاده از آن انجام می‌گیرد.
برای آشنایی بیشتر با قوانین مالیاتی و الزاماتی که یک حسابدار در حوزه مالیات باید بداند، پیشنهاد میشود که دوره «سیر تا پیاز مالیات» و دوره «آموزش جامع مالیات و بیمه پلاس» را تهیه کنید.
کد مالیاتی دستگاه کارتخوان چیست؟
قوانین جدیدی که تصویب شده اند، به طور کلی تلاش در بهبود سیستم مالیاتی دارند. بر اساس این قوانین، زمانی فروشگاه ها و کسب و کارهای آنلاین مجاز به داشتن درگاه اینترنتی پرداخت هستند که کد مالیاتی را دریافت کرده باشند.
کد مالیاتی شامل یک کد ۱۰ رقمی است که بعد از انجام ثبت نام در سامانه مالیاتی به مودی تخصیص مییابد. کد مالیاتی دستگاه کارتخوان نیز پس از ثبت نام دستگاه، به صاحب آن تخصیص داده میشود.
نتیجه گیری
یکی از موضوعات مهمی که دارندگان دستگاه های کارتخوان در مورد آن با ابهاماتی مواجه هستند، مالیات دستگاه کارتخوان است. مالیات دستگاه کارتخوان در حقیقت همان مالیات بر درآمد فعالیت‌های اقتصادی دارندگان کارتخوان است. چیزی به نام مالیات دستگاه کارتخوان، به صورت جداگانه وجود ندارد و استفاده از آن به خودی خود مشمول پرداخت مالیات نیست. البته این شرط وجود دارد که نسبت به ثبت نام در سامانه مالیاتی اقدام و کد مالیاتی دریافت شود.
سازمان امور مالیاتی با هدف شفاف سازی حساب‌های بانکی و درآمدهای مودیان، اقدام به تشکیل پروندهی مالیاتی کارتخوان‌ها کرده است. از این رو آموزش مالیات کارتخوان از سیر تا پیاز، یک مهارت لازم، هم برای حسابداران و هم برای صاحبان کسب و کار است.
چنانچه سوالی در مورد مالیات دستگاه ای پوز بانکی یا درگاه‌های پرداخت بانیم دارید می‌توانید بصورت رایگان سوالات خود را در تالار پرسش و پاسخ حسابنو به عنوان بزرگترین مرجع پاسخگویی به سوالات حسابداری، مالیات، بیمه و قانون کار مطرح کنید و جواب های تخصصی مرتبط با آن را در زمان کوتاهی دریافت کنید و همچنین پرسش و پاسخ های با موضوع مالیات تراکشهای بانکی را نیز در همان تالار ملاحظه نمایید.
همچنین در صورتی که نیاز به مشاوره تخصصی مالیاتی در زمینه مالیات کارتخوان و مالیات تراکنشهای بانکی دارید می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید. با کلینک روی لینک زیر، درخواست مشاوره مالیاتی را در زمینه مالیات دستگاههای کارتخوان و درگاه‌های پرداخت بانکی و رسیدگی به تراکنشهای بانکی اعلام نمایید. سپس شما از خدمات مشاوره مالیاتی کارشناسان مالیاتی حسابنو استفاده می کنید.
