مالیات تکلیفی اجاره

مالیات تکلیفی اجاره، یک نوع مهم از مالیات‌های تکلیفی است که امکان دارد بسیاری از صاحبان کسب ‌وکار و شاید حسابداران، با آن آشنا نباشند.

اگر صاحبان کسب ‌و کار بخواهند محل فعالیتی را برای خود اجاره کنند، باید بدانند که قوانین مالی و مالیاتی، تکالیفی را برای موجر و مستاجر مشخص کرده است که مالیات تکلیفی اجاره، یکی از مهمترین آنها است که نوعی از مالیات بر درآمد اجاره است که در این نوشته به آن می پردازیم.

فهرست مطالب:

• مالیات تکلیفی چیست؟
• مالیات تکلیفی اجاره
• مالیات تکلیفی اجاره به عهده کیست؟
• مالیات تکلیفی اجاره چگونه محاسبه می ­شود؟
• آیا مبلغ رهن مشمول مالیات تکلیفی می­ باشد؟
• موعد پرداخت
• جریمه­ عدم پرداخت مالیات تکلیفی اجاره
• سخن پایانی

مالیات تکلیفی چیست؟

مالیات تکلیفی به شکلی از مالیات گفته می‌شود که وظیفه­ پرداخت کردن آن، بر عهده­ فرد مالیات دهنده نیست و شخصی دیگر، آن را پرداخت می ­کند. انواع مختلفی از مالیات تکلیفی وجود دارد که در مواد قانونی مختلفی همچون تبصره 9 ماده 53، مواد 85، 86، 102، 103، 107  قانون مالیات‌های مستقیم، به آن اشاره شده است. از جمله مالیات‌های تکلیفی می­توان به مالیات تکلیفی اجاره، مالیات تکلیفی حقوق، مالیات تکلیفی حق‌الوکاله و …، اشاره کرد.

مالیات تکلیفی اجاره

مالیات تکلیفی اجاره یکی از انواع مالیات‌های تکلیفی و مهمترین آنها است که در تبصره 9 ماده 53 قانون مالیات­های مستقیم، به آن اشاره شده است. در این نوع از مالیات تکلیفی، موسسات، شرکت­های دولتی، وزارتخانه­ ها و سایر نهادهایی که تمام یا بخشی از بودجه­ آنها توسط دولت تأمین می ­شود و همچنین سایر اشخاص حقوقی، مکلف هستند تا مبلغ مالیات را از مال­ الاجاره ­هایی که پرداخت می­ کنند، کسر کرده و به حساب اداره امور مالیاتی، واریز کنند.

بنابراین این نوع از مالیات، فقط از املاکی دریافت می­ شود که توسط یک شخص حقوقی اجاره شده باشد و شخصی حقوقی مستاجر، باید ماهانه مالیات بر درآمد اجاره­ آن ملک را، حداکثر تا پایان ماه بعد از آن، به حساب سازمان امور مالیاتی، واریز کند و رسید آن را به موجر تحویل دهد.

بر اساس قانون؛ اگر ملک به شخص حقیقی اجاره داده شده باشد، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک، بصورت سالانه و توسط خود موجر، صورت می­ گیرد.

همچنین ذکر این نکته لازم است؛ در صورتی که ملک، بصورت رهن کامل اجاره داده شده باشد، مستاجر براساس قانون، هیچ تعهدی درباره­ این نوع از مالیات ندارد.

مالیات تکلیفی اجاره به عهده کیست؟

براساس آنچه در تبصره­ 9 ماده­ 53 قانون مالیات‌های مستقیم آورده شده است، مالیات تکلیفی اجاره به عهده­ مستاجر که یک شخص حقوقی است، می ­باشد و باید براساس قانون، مبلغ آن را محاسبه و در مهلت قانونی، به حساب سازمان امور مالیاتی، واریز نماید.

لازم به توضیح است که اجرای این تکلیف به معنی­ پرداخت در تعهد مستاجر نیست. بلکه به این معنی است که مستاجری که شخص حقوقی باشد باید بعنوان نماینده سازمان امور مالیاتی، میزان مالیات موجر را به نسبت اجاره پرداختی، محاسبه نموده و از میزان اجاره‌ای که می‌بایست به موجر پرداخت کند کسر و مبلغ آن را در حوزه مالیاتی محل وقوع ملک، به نام موجر فیش دریافت کرده و پرداخت نماید.

مالیات تکلیفی اجاره چگونه محاسبه می شود؟

در ماده­ 53 قانون مالیات‌های مستقیم، روش محاسبه­ مالیات تکلیفی اجاره، اینگونه است: «درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌گردد، عبارت است از کل مال‌الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی، پس از کسر 25%، بابت هزینه‌ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره».

این ماده­ قانونی برای محاسبه­ این مالیات، می گوید که؛ هر مبلغی که به عنوان اجاره پرداخت می‌شود، باید در 75% ضرب شود تا 25% استهلاک و هزینه­ های ملک، از آن کسر شود. مبلغ حاصل، مشمول مالیات درآمد اجاره می­ شود.

پس از آن، برای محاسبه­ مبلغ قابل پرداخت، اگر موجر شخص حقوقی باشد باید 25% آن را بعنوان مالیات پرداخت نماید و اگر موجر شخص حقیقی باشد، باید بصورت پلکانی بر اساس  نرخ ماده­ 131 محاسبه شود. بدین صورت که تا مبلغ 500 میلیون ریال، 15%، مبلغ 500 میلیون ریال بعدی 20%  و باقی مبالغ بالاتر، 25% باید به حساب اداره دارایی، واریز شود.

حل یک مسئله در موضوع مالیات بر درآمد اجاره

یک نکته طلایی از ثبت درآمد اجاره در اظهارنامه 

برای مشاهده آموزش روش محاسبه مالیات تکلیفی اجاره به صورت ویدئویی، کلیک کنید

آیا مبلغ رهن مشمول مالیات تکلیفی می باشد؟

بر اساس ماده­ 53 قانون مالیات‌های مستقیم، مال الاجاره یا اجاره بها، ماخذ تشخیص مالیات قرار می­ گیرد و مطابق تبصره 9 همین ماده، تکلیف شخص حقوقی در کسر و پرداخت مالیات اجاره، بر اساس اجاره­ بها می­ باشد.

«با عنایت به مقررات تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون یاد شده، که اشخاص موضوع این تبصره را مکلف به کسر مالیات بر اجاره از مال الاجاره پرداختی نموده است و نیز مفاد جز ج بند ۲ بخشنامه ۱۳۵۳۰ مورخ ۲۷/ ۷/ ۱۳۸۴ که مقرر می دارد اشخاص موضوع تبصره ۹ ماده ۵۳ مذکور، در کسر مالیات‌های تکلیفی فقط باید مبلغ پرداختی خود بابت مال الاجاره را مأخذ قرار دهند … همچنین اگر ملک ، بصورت رهن تصرف (بدون دریافت مال الاجاره) -رهن کامل- واگذار شده باشد ، کسر و پرداخت مالیات به تبع عدم پرداخت مال الاجاره منتفی می ­باشد . بنابراین اشخاص موضوع تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم، تکلیفی در خصوص کسر مالیات بر اجاره نسبت به مبالغی که بصورت قرض الحسنه (ودیعه) به مالک پرداخت کرده ­اند (مبالغ رهن در قراردادهای واگذاری به اجاره اعم از رهن و اجاره با رهن کامل) ندارند.»

همچنین بر اساس اصلاحیه­ آخر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۳۱/ ۴/ ۹۴، این موضوع در تبصره­ (۱) ماده­ ۵۴ اصلاحی، تصریح شده است که بر اساس این تبصره؛ «در صورتی که مستأجر جزء مشمولین تبصره­ ۹ ماده­ ۵۳ این قانون باشد، اجاره پرداختی مستأجر، ملاک تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره می­ باشد.»

بنابراین اگر مبلغ رهن نیز با اعمال ضریب، مشمول مالیات لحاظ شد، مطابق با قانون جدید (که از ابتدای سال 1395 لازم الاجرا شد) این کار خلاف قانون است و قابلیت اعتراض و حذف، دارد.

موعد پرداخت

موعد پرداخت مالیات تکلیفی اجاره، حداکثر تا پایان ماه بعد از آن می ­باشد و تعلل از پرداخت آن، مشمول جریمه  است. به عنوان مثال، موعد پرداخت خرداد، حداکثر تا پایان تیر همان سال می­ باشد.

جریمه عدم پرداخت مالیات تکلیفی اجاره

جریمه­ عدم پرداخت مالیات تکلیفی اجاره، شامل کسانی می­شود که در پرداخت آن کوتاهی کرده باشند و مالیات را پرداخت نکرده باشند. فرقی نمی ­کند که این افراد یا سازمان­ها، مبلغ مورد نظر را از مودی دریافت کنند یا دریافت نکنند. در هر صورت، جریمه­ عدم پرداخت آن، شامل آنها می ­شود.

جریمه­ عدم پرداخت این مالیات به سازمان امور مالیاتی، در انتهای بخشنامه وجود دارد. در صورت عدم کسر مالیات تکلیفی موضوع تبصره 9 ماده 53، علاوه بر مسئولیت تضامنی که مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جرائم مذکور در ماده 199 قانون مالیات­های مستقیم، خواهد بود. در این ماده می بینیم:

«هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون، مکلف به کسر و ایصال مالیات مودیان دیگر است، در صورت تخلف از انجام وظایف مقرره، علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمه­ ای معادل 10% مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و 2.5% مالیات، به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخیر از سررسید پرداخت، خواهد بود.»

این ماده تاکید می ­کند که تمام شرکت‌ها و سازمان­هایی که مستاجر هستند باید نسبت به پرداخت مالیات تکلیفی اجاره، اقدام کنند.

همچنین دانستن این نکته لازم است که اگر سازمان امور مالیاتی از مودی خاطی شکایت کند، ممکن است محکومیت و مجازات درجه ششم شامل حبس بیش از شش ماه تا دو سال و جرایم نقدی و برخی محرومیت­ های اجتماعی و …، شامل مودی شود.

سخن پایانی

یکی از انواع مالیات که بسیاری از حسابداران آن را از یاد می­برند یا نسبت به آن آگاهی کافی ندارند، مالیات تکلیفی اجاره است.

استفاده از مشاوره­ متخصصان و مشاوران مالیاتی در کنار بکارگیری آموزش مالیات و قوانین مرتبط با آن، می­ تواند به شرکت ­ها ­و سازمان ­ها در تسهیل روش محاسبه و پرداخت انواع مالیات و جلوگیری از جریمه ­های بیهوده، کمک ‌کند.

شما می­توانید نظرات و سوالات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید و پاسخ ­های دقیق از کارشناسان ما، دریافت کنید. لطفاً سوالات تخصصی خود را در این زمینه در تالار پرسش و پاسخ سایت حسابنو مطرح کنید.

همچنین سایر موضوعات مرتبط با مالیات اجاره را می توانید در صفحات زیر دنبال نمایید:

– آموزش تکمیل اظهارنامه مالیات اجاره

– نحوه ثبت اسناد حسابداری مالیات تکلیفی اجاره

– روش ثبت اجاره در معاملات فصلی

– پرسش و پاسخ و نکات مهم مالیات اجاره

– ویدیوی آموزش ارسال اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره املاک